Obligacje skarbowe to podstawowe narzędzie finansowania deficytu budżetowego przez państwo. Emitowane przez rząd, pozwalają pożyczać środki od inwestorów – krajowych i zagranicznych – w zamian za obietnicę zwrotu pożyczonej kwoty z odsetkami. Kluczowym czynnikiem wpływającym na koszt tej operacji jest rentowność obligacji, czyli realny koszt, jaki państwo ponosi, zaciągając nowe zobowiązania lub rolując stare długi.
Warto pamiętać, że oprocentowanie obligacji jest odwrotnie skorelowane z ich ceną. To ważna zależność, która implikuje stopę zwrotu inwestycji w fundusze obligacji i bezpośrednio w obligacje skarbowe. W przypadku inwestycji w fundusze obligacji kluczem jest cena, bo wpływa na wartość jednostki funduszu. Przy bezpośredniej inwestycji w obligacje skarbowe interesuje Cię ich oprocentowanie, które jest Twoim zyskiem w okresie ich trzymania do momentu zapadalności (wykupu przez emitenta, czyli państwo).
Czym jest rentowność obligacji skarbowych?
Rentowność obligacji skarbowych to procentowy zysk, jaki inwestor uzyskuje z zakupu obligacji do terminu ich wykupu. Można ją traktować jako oprocentowanie długu publicznego. Rentowności zależą m.in. od:
📊 Interesujesz się spółkami dywidendowymi?
Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj zestawienia, analizy i aktualne TOP-y dywidendowych spółek z Polski, USA i świata – prosto na maila.
🎁 BONUS: eBOOK „Jak mądrze inwestować w akcje" – gotowa do pobrania od razu po zapisie.
- stóp procentowych ustalanych przez bank centralny,
- inflacji i oczekiwań inflacyjnych,
- oceny ryzyka gospodarczego i politycznego kraju,
- popytu i podaży na rynku obligacji.
Dlaczego rentowności obligacji skarbowych są ważne dla budżetu państwa?
Im wyższa rentowność, tym wyższy koszt pożyczania pieniędzy przez państwo. A to oznacza większe obciążenie budżetu w postaci wyższych odsetek, które trzeba wypłacać inwestorom. Gdy rentowności rosną, nowo emitowane obligacje mają wyższe oprocentowanie, co przekłada się bezpośrednio na wzrost kosztów obsługi długu publicznego.
Przykład: Polska
Załóżmy, że Polska posiada zadłużenie na poziomie 1,7 biliona zł. Jeśli średnie oprocentowanie obligacji wzrośnie z 4% do 6%, to:
- roczny koszt obsługi długu wzrośnie z 68 mld zł do 102 mld zł,
- oznacza to 34 mld zł więcej do zapłacenia co roku tylko z tytułu odsetek.
Dodatkowe miliardy muszą zostać uwzględnione w budżecie – albo przez podniesienie podatków, albo przez ograniczenie wydatków w innych obszarach.
Jak rosnące rentowności wpływają na strategię długu publicznego?
- Zwiększenie udziału długu krótkoterminowego: w okresach wysokich rentowności państwa mogą preferować emisje obligacji o krótszym terminie zapadalności, licząc na spadek kosztów w przyszłości.
- Zwiększenie emisji obligacji o stałym oprocentowaniu: aby zablokować koszt w czasie, państwo może emitować więcej obligacji z gwarantowanym oprocentowaniem, nawet jeśli początkowy koszt jest wyższy.
- Atrakcyjność dla inwestorów: wyższe rentowności przyciągają inwestorów zagranicznych, ale też zwiększają zależność kraju od zewnętrznego finansowania.
Dlaczego rentowności rosną?
Najważniejsze powodu wzrostu rentowności obligacji skarbowych to:
💰 Dołącz do inwestorów, którzy stawiają na zyski z dywidendy i realne strategie
Portal PPCG Stock prowadzi własne portfele inwestycyjne oparte na spółkach dywidendowych i inwestycjach długoterminowych. Subskrybenci mają pełen dostęp do aktualnych składów portfeli, zmian i komentarzy analitycznych.
🎯 Zyskaj przewagę dzięki konkretnym działaniom, nie tylko teoriom. Każdy abonament objęty jest 30 dniową bezwarunkową gwarancją satysfakcji.
📢 Wykorzystaj kod rabatowy na 50 zł: 50. Działa z każdym abonamentem!
- Wzrost stóp procentowych – np. polityka zacieśniania przez NBP.
- Wysoka inflacja – inwestorzy żądają wyższych stóp zwrotu, by ochronić realną wartość kapitału.
- Ryzyko fiskalne – wzrost deficytu budżetowego lub spadek wiarygodności kredytowej kraju. Im wiekszy udział w finansowaniu długu publicznego ma kapitał zagraniczny, tym większe ma znaczenie rating kredytowy danego kraju.
- Zmniejszenie popytu na obligacje – np. przez działania banku centralnego (QT), odpływ kapitału zagranicznego.
Dług publiczny a stabilność finansowa
Wyższe koszty obsługi długu mogą negatywnie wpływać na sytuację makroekonomiczną kraju:
- zwiększają deficyt budżetowy, jeśli nie zostaną zrównoważone dodatkowymi wpływami,
- ograniczają przestrzeń fiskalną – trudniej finansować inwestycje publiczne, wsparcie socjalne czy programy rozwoju,
- mogą prowadzić do spirali zadłużenia, jeśli nowy dług służy tylko do spłaty odsetek.
Rentowności obligacji skarbowych to kluczowy wskaźnik dla finansów publicznych. Wzrost tych rentowności oznacza wyższy koszt pożyczania pieniędzy przez państwo i większe wydatki na obsługę długu publicznego. Dla inwestorów rentowności są natomiast barometrem ryzyka i opłacalności inwestycji w papiery skarbowe.
Dlaczego Donald Trump wprowadził cła i jak planuje obniżyć koszt obsługi zadłużenia USA?
W 2025 roku prezydent Donald Trump ponownie skupił uwagę na polityce handlowej, wprowadzając szeroko zakrojone cła oraz podejmując działania mające na celu obniżenie kosztów obsługi rosnącego długu publicznego Stanów Zjednoczonych. Jednakże, jego strategia napotkała na poważne wyzwania, zwłaszcza w kontekście rosnących rentowności obligacji skarbowych. Można powiedzieć, że jego decyzje spowodowały efekt odwrotny od zamierzonego. Podstawowym celem prezydenta było zmniejszenie kosztu obsługi gigantycznego zadłużenia USA.
Motywy wprowadzenia ceł przez Donalda Trumpa
Donald Trump wprowadził cła jako element polityki mającej na celu:
- Zmniejszenie deficytu handlowego: Poprzez nałożenie ceł na importowane towary, Trump dążył do ograniczenia importu i zwiększenia krajowej produkcji, co miało prowadzić do poprawy bilansu handlowego.
- Ochronę krajowego przemysłu: Cła miały chronić amerykańskich producentów przed konkurencją zagraniczną, zwłaszcza z krajów o niższych kosztach produkcji.
- Zwiększenie wpływów budżetowych: Dodatkowe dochody z ceł miały pomóc w finansowaniu budżetu federalnego, zwłaszcza w obliczu planowanych obniżek podatków.
Wprowadzenie ceł spotkało się jednak z krytyką zarówno w kraju, jak i za granicą, prowadząc do napięć handlowych oraz obaw o globalną recesję. W efekcie stało się coś, czego Trump raczej nie się spodziewał. Inwestorzy zaczęli uciekać od amerykańskich obligacji, co spowodowało wzrost ich rentowności i paradoksalnie zwiększyło koszt obsługi amerykańskiego zadłużenia.
Wzrost rentowności obligacji skarbowych i jego konsekwencje
Wprowadzenie ceł oraz obawy o stabilność fiskalną USA doprowadziły do wzrostu rentowności obligacji skarbowych. W kwietniu 2025 roku rentowność 10-letnich obligacji skarbowych wzrosła do ok. 4,5%, po chwilowym spadku po wprowadzeniu amerykańskich ceł.
Wyższe rentowności oznaczają wyższe koszty obsługi długu, co dodatkowo obciąża budżet federalny. Ponadto, wzrost rentowności może prowadzić do:
- Ograniczenia inwestycji: Wyższe koszty pożyczek mogą zniechęcać przedsiębiorstwa do inwestowania.
- Spowolnienia gospodarczego: Wyższe stopy procentowe mogą ograniczyć konsumpcję i inwestycje, prowadząc do spowolnienia wzrostu gospodarczego.
- Zwiększenia ryzyka finansowego: Wzrost kosztów obsługi długu może prowadzić do obaw o zdolność USA do spłaty zobowiązań, co może wpłynąć na zaufanie inwestorów.
Ocena skuteczności strategii Trumpa
Strategia Donalda Trumpa, polegająca na wprowadzeniu ceł oraz obniżkach podatków, miała na celu poprawę bilansu handlowego oraz stymulowanie wzrostu gospodarczego. Jednakże, działania te doprowadziły do wzrostu rentowności obligacji skarbowych, co zwiększyło koszty obsługi długu publicznego.
W obliczu tych wyzwań, skuteczność strategii Trumpa jest kwestionowana przez wielu ekonomistów i analityków. Wzrost kosztów obsługi długu oraz obawy o stabilność fiskalną mogą ograniczyć możliwości rządu w zakresie realizacji polityki gospodarczej.
Największy wpływ na rentowność obligacji ma poziom stóp procentowych. Ten zaś jest ustalany przez FED na podstawie odczytów inflacji i kondycji amerykańskiego rynku pracy. Jest niemal pewne, że cła doprowadzą do wzrostu inflacji, zatem utrudnią FED kontynuację cyklu obniżek stóp procentowych. To tylko moje założenie, ale spodziewam się, że Trump będzie próbował naciskać na bank centralny, by obniżył stopy procentowe, celowo wywołując spowolnienie gospodarcze. Sam napisał na swojej platformie, że jego działania będą miały swoją cenę.
Autor wpisu: Bartek Bohdan
Wybierz Abonament i zyskaj dostęp do 5 portfeli inwestycyjnych PPCG Stock.
- W portfelu głównym kupujemy spółki o wysokim potencjale możliwego wzrostu
- W portfelu dywidendowym wybieramy najlepsze spółki dywidendowe na GPW
- Portfel emerytalny ma za zadanie zwiększyć wartość oraz zyskiwać na wypłacanych dywidendach
- W portfelu zagranicznym kupujemy bardzo dobre akcje amerykańskie oraz brytyjskie, które mogą mocno rosnąć
- Do portfela pasywnego dobieramy ETF-y, które mogą silnie zwyżkować
W każdym abonamencie otrzymujesz dostęp do komentarza giełdowego codziennie rano na sesji, odpowiedzi na zadane przez siebie pytania (od 9 do 17) oraz sekcji Premium z pogłębionymi analizami rynku. Zawsze kiedy kupujemy lub sprzedajemy akcje, otrzymujesz informację na e-mail oraz SMS.
Zakup abonamentu pozbawiony jest ryzyka. W ciągu 30 dni w każdej chwili i bez podania przyczyny możesz zrezygnować z abonamentu i odzyskać 100% opłaty za abonament. Czy ta oferta Ci się podoba?
Zaloguj się na swoje konto, aby zostawić swój komentarz.