Podsumowanie 2023 roku. Stopy zwrotu portfeli inwestycyjnych

01.02.2024, Kategorie: Nowości, Autor: Bartek Bohdan

Zamknęliśmy rok kalendarzowy 2023 i wzorem funduszy inwestycyjnych robimy podsumowanie naszych działań. Omówimy w nim stopy zwrotu portfeli edukacyjnych w kontekście przyrostu wartości  kapitału, wypłaconych dywidend i rentowności w czasie. Przedstawimy też nasze plany na najbliższy okres.

Wstęp

Inwestorzy na pewno zaliczą rok 2023 do bardzo udanych. Po wielu latach względnej słabości pazury wreszcie pokazała nasza giełda. Indeks WIG20 w skali roku wzrósł imponujące 36%. Niewiele gorsze były indeksy WIG (wzrost prawie 31%) oraz sWIG80 (również 31%). Najlepszym z polskich indeksów okazał się indeks średnich spółek ze wzrostem nieco powyżej 39%. Takich wyników polscy inwestorzy nie oglądali od lat. Oczywiście powielenie tego sukcesu 1:1 było udziałem głównie posiadaczy ETF na te indeksy. Wyniki portfeli akcji są uzależnione od składu, czyli doboru konkretnych spółek i mogą się między sobą znacząco różnić.

Rewolucja A.I. trwa

W II połowie 2023 roku, podobnie jak w przypadku I półrocza, motorem napędowym globalnej hossy były spółki technologicznie – szczególnie związane z A.I. Ceną tego boomu jest koncentracja. 10 największych amerykańskich spółek (w tym technologiczna siódemka) ma udział w indeksie MSCI USA na poziomie prawie 30%.

Koncentracja w indeksie MSCI USA
Koncentracja w indeksie MSCI USA

Potencjalny spadek tych spółek o 10% zabierze indeksowi 3%, a spadek o 20% zbije kapitalizację indeksu o 6%. To przełożenie może być jednak większe, bo w przypadku korekty nie spadną przecież tylko ceny wspomnianych 10 spółek, ale również innych akcji.

Kiedy FED obniży stopy procentowe?

Drugim czynnikiem, który ustawił świetny rok na giełdach, było powszechne oczekiwanie zmiany polityki FED. Inwestorzy grali pod scenariusz opanowania inflacji i rozpoczęcia cyklu obniżek stóp procentowych. Najwcześniejszym typowanym terminem był marzec 2024. W środowym komunikacie FED zasygnalizował jednak, że w marcu obniżki nie będzie. To może nieco zastopować byki, ale na wynik 2023 roku już nie wpłynie. Spodziewamy się w tym roku pierwszych obniżek, ale nie wiemy ilu oraz w jakiej wysokości. Na pewno będzie to zależeć od bieżących danych makroekonomicznych i ścieżki inflacji.

5 obniżek stóp procentowych w 2024 - prognoza Goldman Sachs
5 obniżek stóp procentowych w 2024 – prognoza Goldman Sachs

Niektóre instytucje prognozowały nawet 5 obniżek do końca 2024. Po ostatnim posiedzeniu FED i sygnale, że nie będzie obniżki w marcu, ta opcja już chyba nie leży na stole.

Umocnienie PLN i napływ kapitału zagranicznego na GPW

Lokalnie impulsem dla polskiej giełdy w II półroczu było wyraźne umocnienie PLN. Zmiana rządu zachęciła inwestorów zagranicznych do wejścia na polski rynek długu i akcji, co przełożyło się na duże zakupy akcji po 15 października 2023. Ten trend może się utrzymać w 2024 roku, o ile rząd będzie realizował swój program i obietnice, a gospodarka będzie się rozwijać.

Stopy zwrotu portfeli inwestycyjnych: portfel emerytalny IKE/IKZE

Podobnie jak na koniec czerwca 2023 (podsumowanie I półrocza 2023), tak w całym roku 2023 to nasz koń pociągowy. Na dzień 30 czerwca 2023 stopa zwrotu wyniosła 97%, a już na koniec roku skoczyła do 147%. Dzięki temu nasza średnia roczna stopa zwrotu w okresie 6,1 lat wyniosła ok. 24%. To już poziom, którym może się pochwalić sam Warren Buffett. W jego przypadku oczywiście mówimy o wielu dekadach dowożenia takiego wyniku. My jesteśmy względnie na początku drogi, ale zamierzamy utrzymać tempo.

Portfel emerytalny IKE/IKZE - stopy zwrotu i benchmarki. Stopy zwrotu portfeli inwestycyjnych
Portfel emerytalny IKE/IKZE – stopy zwrotu i benchmarki

Niezmiennie liderem wyścigu jest NVIDIA (Nvidia akcje) ze stopą zwrotu na poziomie 170% (na dziś to już 242%). Akcje kupiliśmy 18 listopada 2022 roku po 159 dolarów. Dziś kwotowane są po 615 dolarów. Największą kontrybucję do wyniku na koniec 2023 wkładają jednak spółki wchodzące do projektu Dobra emerytura. Ich udział w portfelu to 67%, ale nie boimy się tej koncentracji. Tu priorytetem jest dywidenda, do której za chwilę przejdę.

Portfel emerytalny IKE/IKZE - stopy zwrotu i benchmarki w 2023. Stopy zwrotu portfeli inwestycyjnych
Portfel emerytalny IKE/IKZE – stopy zwrotu i benchmarki w 2023

Jeśli przeanalizujemy tylko rok 2023, to nasz portfel edukacyjny IKE/IKZE znów prowadzi. Tylko w poprzednim roku zyskał ponad 58%, bijąc na głowę najlepszy polski indeks mWIG40. Stopa zwrotu SP500 i DAX jest na zbliżonym poziomie ok. 11%. To też bardzo mocne potwierdzenie wieloletnich statystyk dla indeksu SP500. Średnioroczna stopa zwrotu tego indeksu w długim terminie to 10%.

Do portfela IKE/IKZE dopłacamy regularnie 1000 zł miesięcznie z przeznaczeniem na plan systematycznego oszczędzania „Dobra Emerytura”. Z tego powodu istotną statystyką jest zmiana wartości portfela w stosunku do wkładu.

Portfel emerytalny IKE/IKZE - wkład i wartość w czasie. Stopy zwrotu portfeli inwestycyjnych
Portfel emerytalny IKE/IKZE – wkład i wartość w czasie

Bilans otwarcia portfela to 10931 zł i regularnie zaczęliśmy dopłacać 1000 zł miesięcznie od lutego 2021 roku. Od tego momentu wartość wkładu regularnie rośnie, ale wartość portfela rośnie szybciej niż wkład, co oznacza, że kapitał pracuje efektywnie.

Projekt Dobra emerytura w 2023 roku

W naszych inwestycjach skupiamy się na dywidendach i budowaniu rosnącego strumienia dochodu pasywnego. Naszym osobistym celem, który realizujemy również w PPCG Stock, jest dojście do momentu, w którym miesięczny dochód z dywidendy przewyższy nasze wydatki. To moment osiągniecia prawdziwej wolności finansowej. Realizację tego celu ma zapewnić nam i Abonentom PPCG Stock właśnie projekt Dobra Emerytura.

Dywidendy są najlepszym sposobem, w jaki może pracować na giełdzie Twój kapitał. Przy właściwym doborze spółek do portfela uniezależniają Cię od zmienności kursów akcji. Zależą przede wszystkim od rentowności samego biznesu (spółki giełdowej) i tempa jej rozwoju. Do tego inwestowanie dywidendowe jest znacznie mniej obciążające psychicznie od spekulacji na zmienności ceny. Do tego oszczędza Twój czas, bo od strony fundamentów angażuje Cię w momencie wyboru akcji, a potem co kwartał przy analizie raportów okresowych.

Inwestowanie w dywidendy jest również najbardziej efektywnym sposobem wykorzystania procentu składanego. Zwłaszcza, gdy regularnie dokupujesz akcje i re-inwestujesz dywidendy. Efekt śnieżnej kuli pojawia się zwykle w 5-7 roku inwestycji. Wtedy z samej wypłaconej dywidendy możesz dokupywać spore pakiety akcji, co jeszcze bardziej przyspiesza tempo wzrostu dochodu pasywnego. Tak działa i będzie działał projekt Dobra Emerytura.

Dywidendy w portfelu IKE/IKZE

Głównym źródłem dochodu pasywnego w portfelu emerytalnym w 2023 roku nadal są spółki z projektu Dobra emerytura. W 2023 roku zaksięgowaliśmy rekordową wartość dywidendy.

Portfel emerytalny IKE/IKZE - suma wypłaconych dywidend
Portfel emerytalny IKE/IKZE – suma wypłaconych dywidend

W 2023 roku zaksięgowaliśmy dywidendy w łącznej kwocie 3593 zł. To daje wzrost 149,5% względem poprzedniego 2022 roku. Imponujące jest również tempo wzrostu skumulowanej dywidendy. Liczymy na to, że połączenie dynamiki podnoszenia dywidendy przez spółki oraz naszych zakupów akcji dywidendowych utrzyma tendencję.

Portfel emerytalny IKE/IKZE - skumulowana wartość wypłaconych dywidend
Portfel emerytalny IKE/IKZE – skumulowana wartość wypłaconych dywidend

Stopy zwrotu portfeli inwestycyjnych: portfel dywidendowy DIV

O ile w portfelu emerytalnym mamy spółki wzrostowe, to portfel dywidendowy skupia się wyłącznie na spółkach wypłacających dywidendy. Do tego kupujemy do niego tylko polskie akcje. Często wspominamy o tym, że polska giełda przeciętnie nadaje się do inwestowania w dywidendy. To nie znaczy, że jest to niemożliwe i portfel DIV to potwierdza.

Mamy w nim 8 polskich spółek, które starannie wybraliśmy w kontekście fundamentów i postaraliśmy się kupić je zgodnie z sygnałami analizy VSA. Połączenie analizy finansowej akcji z analizą wolumenu to najbardziej efektywna naszym zdaniem strategia inwestycyjna. Odkąd zaczęliśmy ją stosować i jesteśmy w niej coraz lepsi, stopy zwrotu portfeli edukacyjnych PPCG Stock znacząco się poprawiły. Zyskują na tym również dywidendy, bo udaje nam się kupić większe ilości akcji w niższej cenie. To zaś maksymalizuje nam strumień dochodu pasywnego.

Portfel dywidendowy - stopa zwrotu i benchmark. Stopy zwrotu portfeli inwestycyjnych
Portfel dywidendowy – stopa zwrotu i benchmark

Od momentu założenia do końca grudnia stopa zwrotu portfela emerytalnego wyniosła ponad 71%. Lepszy w tym okresie był tylko indeks małych spółek. Na poniższym wykresie zobaczysz sam rok 2023. Plasujemy się mniej więcej w środku stawki. Pokonaliśmy WIG20 i sWIG80, ale lepiej o kilka punktów procentowych zachowały się szeroki WIG i indeks średnich spółek. Rentowność na poziomie 34% w skali roku uznajemy za bardzo dobrą. Jest to oczywiście całkowita stopa zwrotu, która uwzględnia wypłacone dywidendy.

Portfel dywidendowy - stopa zwrotu i benchmark 2023. Stopy zwrotu portfeli inwestycyjnych
Portfel dywidendowy – stopa zwrotu i benchmark 2023

Ponieważ robiliśmy dopłatę do portfela, poniżej zobaczysz wykres wartości portfela w odniesieniu do wkładu.

Portfel dywidendowy - wkład i wartość w czasie. Stopy zwrotu portfeli inwestycyjnych
Portfel dywidendowy – wkład i wartość w czasie

Dywidendy w DIV

Kluczowym parametrem oceny portfela dywidendowego są oczywiście wypłacone dywidendy. Mamy w składzie spółki, które regularnie od wielu lat wypłacają rosnącą dywidendę. Należy do nich przykładowo DOM. Dzięki takim spółkom skumulowana dywidenda w portfelu DIV systematycznie rośnie.

Portfel dywidendowy - skumulowana dywidenda w czasie
Portfel dywidendowy – skumulowana dywidenda w czasie

W 2023 roku mieliśmy rekordową wypłatę netto na poziomie 2276 zł, co daje wzrost 111% względem 2022 roku. Łącznie skumulowana dywidenda, którą zaksięgowaliśmy od początku prowadzenia portfela, to 4541 zł netto (po odliczeniu podatku 19%). W portfelu dywidendowym mamy kilku mocnych zawodników z 3-cyfrową stopą zwrotu TR na koniec grudnia 2023 roku: Rokita, DOM oraz Pekao.

Stopy zwrotu portfeli inwestycyjnych: portfel główny

II połowa 2023 roku była dla naszego portfela głównego słabszym okresem względem I połowy poprzedniego roku. Całkowita stopa zwrotu wyniosła w całym 2023 16,4% względem 2022 roku. Nadal uważamy to za bardzo przyzwoity wynik, bo 10 punktów procentowych pobiliśmy inflację.

Portfel główny - stopa zwrotu i benchmark w 2023. Stopy zwrotu portfeli inwestycyjnych
Portfel główny – stopa zwrotu i benchmark w 2023

Jeśli rozszerzymy skalę czasu, to już zdecydowanie bijemy główne benchmarki. Lepszy w tym samym czasie był tylko indeks małych spółek sWIG80, ale ze stopą całkowitego zwrotu prawie 76% cały czas depczemy mu po piętach. Dzięki temu średnioroczna stopa zwrotu portfela głównego to 16%, licząc od maja 2019 roku (okres inwestycji 1725 dni /365).

Portfel główny - stopa zwrotu i benchmark od bilansu otwarcia. Stopy zwrotu portfeli inwestycyjnych
Portfel główny – stopa zwrotu i benchmark od bilansu otwarcia

Stopy zwrotu portfeli inwestycyjnych: portfel zagraniczny

To najsłabszy portfel w naszym zestawieniu, ale druga połowa 2023 roku była zdecydowanie lepsza od pierwszych 6 miesięcy. Na koniec czerwca 2023 mieliśmy ujemną rentowność -3,14%. Na koniec grudnia. Portfel zagraniczny miał już dodatnią stopę zwrotu 6,14% (wzrost o 9 punktów procentowych).

Portfel zagraniczny - stopa zwrotu i benchmark w 2023. Stopy zwrotu portfeli inwestycyjnych
Portfel zagraniczny – stopa zwrotu i benchmark w 2023

Największy wpływ na wycenę portfeli ma kurs USDPLN, ponieważ portfel prowadzimy w złotówkach. Spadek kursu dolara powoduje spadek wartości portfela. Jeśli spada kurs USDPLN (umacnia się złoty) i spada kurs akcji w USD, to negatywny wpływ na wartość portfela się kumuluje. Z kolei wzrost kursu dolara względem złotówki dokłada się do wzrostu kursu akcji zagranicznych. Tak samo jest z inwestycją w spółki, dla których walutą bazową jest euro lub funt. Podsumowując: kurs walutowy jest w tym przypadku dodatkowym ryzykiem inwestycyjnym, które inwestor powinien brać pod uwagę.

Remedium na ryzyko kursowe jest inwestowanie w walucie bazowej, co robimy w ramach projektu BAB. To usuwa wpływ kursu walutowego na wycenę portfela i poszczególnych akcji.

Portfel zagraniczny konsekwentnie realizuje swój cel kumulowania dywidend z zagranicznych akcji. Większość spółek w portfelu wypłaca dywidendy kwartalnie, stąd na poniższym wykresie widzisz pierwsze wypłaty w 2024 roku. Względem 2022 roku wypłacone dywidendy w roku poprzednim wzrosły o 18,7%, co jest bardzo przyzwoitą dynamiką. Aby osiągnąć odpowiedni efekt kuli śnieżnej, warto dobrać spółki tak, by dynamika wzrostu dywidendy wyniosła min. 15% rocznie.

Suma wypłaconych dywidend w portfelu zagranicznym - kwartał
Suma wypłaconych dywidend w portfelu zagranicznym – rok
Suma wypłaconych dywidend w portfelu zagranicznym - kwartał
Suma wypłaconych dywidend w portfelu zagranicznym – kwartał

Plan działania na 2024 rok

W 2024 roku spodziewamy się jeszcze jednaj fali realizacji zysków. Indeksy są już mocno rozgrzane, szczególnie spółki technologiczne w USA, a FED nie dał jeszcze jasnego komunikatu, kiedy i w jakiej skali zetnie stopy procentowe. Wydaje nam się, że większość pozytywnych informacji jest już w cenach akcji. Prawdopodobnie część inwestorów będzie chciała zrealizować pokaźne zyski z 2023 roku. Jest też bardzo wielu inwestorów, którzy wciąż mają kapitał poza giełdą i czekają na lepsze ceny, by wejść na rynek.

Fakt, że jest trochę za drogo, zauważyli nawet zarządzający funduszami. Wyrazem tego jest choćby redukcja pozycji na spółkach technologicznych z największym udziałem, którą zrobili zarządzający funduszem inPZU. Korekta na poziomie min. 10% byłaby bardzo dobrym scenariuszem dla wszystkich inwestorów, a urealnienie wycen zwiększyłoby potencjał przyszłych zysków.

W ramach poszczególnych portfeli chcemy zrobić reorganizację – szczególnie w portfelu zagranicznym DIVZ. Mamy na ten moment ok. 4000 zł wolnych środków w portfelu emerytalnym i ponad 7000 zł gotówki w portfelu dywidendowym DIV polskich akcji. Przecenę 10% chcemy wykorzystać, by z tych środków dokupić akcje dywidendowe i wzmocnić projekt Dobra emerytura.

Chcemy też dokupić przynajmniej jeden ETF dywidendowy do portfela pasywnego, które założyliśmy pod koniec 2023 roku. Mamy w nim już jeden ETF wypłacający dywidendy z udziałem 25%. Przyglądamy się rynkowi japońskiemu oraz indyjskiemu, bo tam dostrzegamy spory potencjał wzrostu.

Autor wpisu: Bartek Bohdan

Współredaktor serwisu inwestora giełdowego PPCG. Aktywny inwestor giełdowy z ponad 12-letnim stażem. Jestem wielkim zwolennikiem inwestycji długoterminowych, budowania dochodu pasywnego z dywidend i procentu składanego. Uważam, że inwestorzy powinny powrócić do źródła, czyli akumulacji najlepszych aktywów. Takie aktywa nie tylko zwiększają wartość w czasie, ale przez dywidendy płacą nam za to, że trzymamy je w portfelu. Możesz się ze mną skontaktować, korzystając z dostępnego adresu e-mail.